Nawozy mineralne wieloskładnikowe
Do nawozów wieloskładnikowych zaliczamy takie, które posiadają w swoim składzie więcej niż jeden z podstawowych składników pokarmowych dla roślin, określanych jako makroelementy. Nawóz taki może zawierać w swoim składzie azot (N) - może być w różnej formie: amonowej, azotanowej lub amidowej, fosfor (P) oraz potas (K). Dodatkowo, jako uzupełnienie, mogą one zawierać mniej ważne dla roślin makroskładniki, takie jak: magnez (Mg), siarkę (S) czy wapno (Ca). Niewykluczona jest również zawartość mikroelementów pokarmowych takich jak: bor (B), miedź (Cu), żelazo (Fe), mangan (Mn), moliben (Mo) oraz cynk (Zn).
Rodzaje i stosowanie
Poszczególne składniki pokarmowe mogą być w różnych proporcjach lub zupełnie nie występować w składzie danego nawozu. Dzięki temu można je stosować do konkretnych wymagań całych grup roślin, poszczególnych gatunków, jak również pór roku.
Przykład dla grupy roślin. Występuje grupa roślin kwaśnolubnych, która wymaga kwaśnego podłoża. Nawóz przeznaczony dla tej grupy powinien zawierać w swoim składzie siarkę (S), która będzie się przyczyniała do zakwaszenia podłoża. Nie powinno się natomiast stosować pod rośliny preferujące odczyn obojętny albo zasadowy, gdyż taki nawóz powinien zawierać w swoim składzie wapno (Ca), które będzie się przyczyniało do zwiększania poziomu odczynu.
Przykład dla danego gatunku rośliny. Pomidory mają wysokie wymagania pokarmowe względem potasu. Dlatego nawóz dedykowany pod pomidory powinien zawierać w swoim składzie zwiększoną zawartość tego makroelementu.
Przykład dla danej pory roku. W trakcie jesiennego nawożenia roślin nie powinniśmy używać większych dawek azotu. Nawóz nie powinien zawierać go w swoim składzie w ogóle lub zawierać tylko jego nieznaczną ilość. Zbytnie pobudzenie do rozwoju roślin zimą może skutkować ich przemarznięciem oraz większą podatnością na choroby i szkodniki.
Podczas wybierania mineralnych nawozów wieloskładnikowych należy również zwrócić uwagę na tzw. składniki poboczne, mianowicie na zawartość siarki oraz chlorków. Składniki te często występują nieodłącznie z jednym ze składników pokarmowych nawozu. Niektóre rośliny są siarkolubne, dlatego dla nich powinniśmy wybierać nawozy zawierające siarkę, szczególnie dla roślin o dużych wymaganiach względem tego składnika. Jeśli chodzi o chlorki, to dla poszczególnych roślin należy wybierać również:
- nawozy ze stosunkowo dużą zawartością chlorków - głównie dla roślin chlorkolubnych oraz neutralnych,
- nawozy ze zmniejszoną zawartością chlorków - najlepsze dla roślin częściowo tolerujących chlorki oraz neutralnych, nadają się również dla roślin chlorkolubnych,
- nawozy bezchlorkowe - przede wszystkim dla roślin wrażliwych na chlorki oraz neutralnych.
Nawozy wieloskładnikowe możemy podzielić na nawozy mieszane i kompleksowe. Nawozy mieszane otrzymujemy podczas mieszania mechanicznego nawozów pojedynczych. Możemy je również wykonać we własnym zakresie. Z kolei nawozy kompleksowe uzyskuje się przez reakcję chemiczną kilku związków chemicznych, zawierających składniki pokarmowe roślin.
Formy w której występują nawozy wieloskładnikowe:
- sypka - dosyć trudno ją równomiernie rozprowadzić na powierzchni gleby, jednak działanie takiego nawozu jest szybsze od granulatu. Cena jest niższa w porównaniu do produktu granulowanego tego samego producenta;
- granulowana - umożliwia równomierne rozprowadzenie nawozu na powierzchni gleby. Ma też wolniejsze działanie od postaci sypkiej, co jest jej zaletą, gdyż daje długotrwały efekt. Nawóz nie jest wymywany do głębszych warstw gleby, tylko stopniowo pobierany przez rośliny w miarę rozpuszczania się granuli. Oszczędza to nam również część pracy, bo możemy rozprowadzić większą ilość nawozu za jednym razem, nie obawiając się przenawożenia. Na rynku dostępne są też nawozy granulowane, tzw. długo działające, które są otoczkowane żywią. Mają one jeszcze dłuższe działanie. Cena jest wyższa od identycznego sypkiego produktu tego samego producenta;
- płynna - wygodna w stosowaniu przeznaczona głównie do dokarmiania dolistnego - interwencyjnie (nawóz jest bardzo szybko przyswajany przez rośliny), jednak w tej formie możliwe jest również dokarmianie doglebowe.
Wskazane jest, aby zarówno formę sypką, jak i granulowaną, mieszać z wierzchnią warstwą gleby, gdy dany nawóz posiada zawartość azotu. Zapobiegnie to stratom tego makroelementu.
Zalety stosowania
Największą zaletą wieloskładnikowych nawozów mineralnych jest dostosowanie pod względem składników pokarmowych do danych roślin. Poza tym są wygodne i praktyczne w użyciu, możemy je stosować przedsiewnie, jak i pogłównie, są znacznie bezpieczniejsze od nawozów jednoskładnikowych, dlatego mogą być przeznaczone do stosowania również dla mniej doświadczonych ogrodników. Nie istnieje tutaj możliwość jednostronnego przenawożenia jednym ze składników. Oczywiście, to nie znaczy, że możemy je aplikować w dowolnych dawkach i terminach. Zawsze podczas ich stosowania należy bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta, które są umieszczone na opakowaniu produktu. Wieloskładnikowe nawozy mineralne mają szybkie działanie, a w połączeniu z możliwością dokarmiania dolistnego, możemy je stosować interwencyjnie, również w celu ratowania roślin.
Nawozy uniwersalne
Nawóz Azofoska
NPK (MgO + SO3): 13-6-17 (4 + 21)
Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo
aplikacja: doglebowa / dolistna
zawartość chlorków: niska
Nawóz Ogród 2001
NPK (Mg + S): 9-5-9 (3 + 39)
B, Cu, Fe, Mn, Mo, Zn
aplikacja: doglebowa
zawartość chlorków: niska
Nawóz Fructus Ogrodnik
NPK (Mg + S): 10-5-10 (5 + 27)
B, Cu, Mn, Mo, Zn
aplikacja: doglebowa
zawartość chlorków: niska